*Γράφει ο Δημήτρης Τόλιας
Την ίδια ώρα που γειτονικός μας Δήμος είχε συστήσει διαπαραταξιακή επιτροπή για την τροποποίηση του Κανονισμού του Δημοτικού Συμβουλίου, στο δικό μας συζητούσαν το ποιος ήταν Δήμαρχος πριν 5, 10 και 20 χρόνια και για το oroposavrio – Πως μπορεί να γίνει το Συμβούλιο πιο δημοκρατικό αλλά δεν το κάνουν
Όσοι κάναμε τον κόπο να παρακολουθήσουμε το τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιου του Δήμου Ωρωπού και δεν έχουμε κομματικές παρωπίδες μόνο απογοητευμένοι θα μπορούσαμε να αισθανθούμε. Προσωπικές κόντρες, απωθημένα 20ετίας που αφορούν μονάχα ένα στενό κύκλο ανθρώπων και δεν ενδιαφέρουν κανέναν από τους 30 χιλιάδες δημότες, ξεδιπλώνονταν εκατέρωθεν στα έδρανα του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ακούσαμε ιστορίες για αγρίους άλλης εποχής, ακούσαμε για το oroposavrio (2010), για το ποιος ήταν Αντιδήμαρχος, τι έκανε, τι έκαναν οι προηγούμενοι, τι κάνουν οι τωρινοί. Και όλα αυτά σε ένα Δημοτικό Συμβούλιο που μετατρέπεται από όαση νομιμότητας σε ζούγκλα μέσα σε δευτερόλεπτα. Και είμαι καχύποπτος με αυτόν τον ρημάδι τον Πρότυπο Κανονισμό.
Πρότυπος Κανονισμος – “Τέλος” στις ανακοινώσεις και κανένα αντανακλαστικό
Φέρνει η κυβέρνηση έναν Πρότυπο Κανονισμό για τα Δημοτικά Συμβούλια που δεν αναφέρεται σε ανακοινώσεις, με δυνατότητα όμως ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ. Έναν κανονισμό που κατά τη γνώμη μου δεν είναι διαφήμιση της δημοκρατίας και της πολυφωνίας.
Ο Δήμος μας αντί να δείξει μια αυτοκυριαρχία και να συστήσει μια διαπαραταξιακή επιτροπή (όπως άλλοι Δήμοι) ώστε να τροποποιήσει και να συντάξει έναν πιο δημοκρατικό κανονισμό στο όργανο – πυλώνα της δημοκρατίας στην τοπική αυτοδιοίκηση, στη Βουλή του Δήμου, αντί να καινοτομήσει, να κάνει τη διαφορά, πάει και τον εφαρμόζει ατόφιο και ανέγγιχτο κατά τα συντηρητικά πρότυπα της Κυβέρνησης.
Φτάνουμε λοιπόν σε συμβούλια που η αντιπολίτευση δεν μπορεί να θέσει θέματα (που μπορεί αλλά τέλος πάντων, θα εξηγήσω παρακάτω αναλυτικά), που έχουμε αποστειρωμένες διεκπεραιωτικές διαδικασίες λόγω της πλειοψηφίας του 60% που απολαμβάνει η Δημοτική Αρχή και που ο διάλογος και η συζήτηση δαιμονοποιούνται και πάνε περίπατο.
Το αποτέλεσμα; Να παρακολουθούμε προσωπικούς καβγάδες, εντάσεις και αποχωρήσεις για θέματα άσχετα με την ημερήσια διάταξη, μακριά από όσα πραγματικά απασχολούν την τοπική μας κοινωνία. Διότι όταν η πολιτική σύγκρουση δεν εκτονώνεται έσω-θεσμικά, διαχέεται εξωτερικά. Αυτός είναι ένας θεμελιώδης νόμος της πολιτικής. Αυτό λοιπόν που συνέβη στο τελευταίο ΔΣ ήταν η «πράξη» σε αυτή τη θεμελιώδη «θεωρία».
Η αντιπολίτευση δεν αποχώρησε την ημέρα που ψηφιζόταν ο πρότυπος κανονισμός, δεν αποχώρησε σε άλλα κρίσιμα ζητήματα, αλλά αποχώρησε τώρα σε ένα show για ένα θέμα το οποίο δεν άγγιζε κανένα λαϊκό αίσθημα.
Για να δείτε που βρισκόμαστε την ίδια ώρα ο Δήμος Διονύσου 30 ΜΟΝΟ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ ΜΑΚΡΙΑ είχε στις 19/5 την πρώτη συνεδρίαση της Διαπαραταξιακής Επιτροπής, με στόχο να προσαρμόσει τον Πρότυπο Κανονισμό Λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου, που έχει εκπονηθεί από το ΥΠΕΣ, στα δεδομένα του Δήμου Διονύσου! Και εδώ ασχολούμαστε με το oroposavrio, με παλαίμαχους της δημοσιογραφίας και της πολιτικής του τόπου που ο κόσμος δεν δίνει ειλικρινά δεκάρα!
Η ανάλυση μου για τον Πρότυπο Κανονισμό
Στα Δημοτικά Συμβούλια, πριν τη συζήτηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης (της ατζέντας δηλαδή) σύμφωνα με τον προηγούμενο νόμο (16852 /ΦΕΚ 661/Β/20-4-2011) οι Δημοτικοί Σύμβουλοι μπορούσαν να θέσουν προς συζήτηση ένα τοπικό ζήτημα που είχαν ξεχωρίσει. «Μετά το Δήμαρχο, εκφράζουν τις απόψεις τους […] οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων της μειοψηφίας και […] οι λοιποί δημοτικοί σύμβουλοι προκειμένου να προβούν σε ανακοινώσεις ή προτάσεις προς το Δημοτικό Συμβούλιο ή να απευθύνουν ερωτήσεις ή να ζητούν συγκεκριμένα στοιχεία, χρήσιμα για την άσκηση των καθηκόντων τους».
Κανένας δεν ισχυρίζεται πως δεν υπήρχαν προβλήματα (παράταση και υπέρβαση χρόνου και ορίων συζήτησης). Ωστόσο, η διαδικασία αυτή έδινε μια σημαντική φωνή στους εκπροσώπους της μειοψηφίας να αναδείξουν πολύ σημαντικά θέματα του τόπου και να τα φέρουν στο Συμβούλιο. Πολλά τοπικά θέματα λύθηκαν μέσω αυτής της διαδικασίας ή απέκτησαν ορατότητα μέσω της ενημέρωσης της Δημοτικής Αρχής.
Ο νέος Πρότυπος Κανονισμός των Δημοτικών Συμβουλίων
Όμως, στην Υπουργική Απόφαση 2804/2025, ο νέος Πρότυπος Κανονισμός του Δημοτικού Συμβουλίου, μεταξύ άλλων αλλαγών, δεν ορίζει την διαδικασία των ανακοινώσεων. Ωστόσο, ο κανονισμός αυτός όπως αναφέρεται και στον τίτλο, είναι «ΠΡΟΤΥΠΟΣ» που σημαίνει πως μπορεί να ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΕΙ αφού το κάθε Δημοτικό Συμβούλιο συντάξει τον δικό του, σύμφωνα με αυτόν χωρίς να υποχρεούται να τον υιοθετήσει αυτούσιο. «Όπως προβλέπεται στο άρθρο 65 παρ 4 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), με βάση τον ως άνω Πρότυπο Κανονισμό, τα οικεία δημοτικά συμβούλια μπορούν να καταρτίσουν, με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών τους το δικό τους κανονισμό λειτουργίας». Άρα μόνο αρμόδιο για τον κανονισμό είναι το Δημοτικό Συμβούλιο και ο Πρότυπος Κανονισμός ισχύει μόνον αν δεν θεσπισθεί κανονισμός λειτουργίας από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Μάλιστα, δίνεται και οδηγία από τον Γενικό Γραμματέα Αυτοδιοίκησης & Αποκέντρωσης με εγκύκλιο που ορίζει πως «ο κανονισμός λειτουργίας (που μπορούν να καταρτίσουν τα Δ.Σ.) θα πρέπει να είναι σύμφωνος με τα οριζόμενα στον νέο Πρότυπο Κανονισμό και να μην έρχεται σε αντίθεση με τα όσα ρυθμίζονται περιοριστικά και εξαντλητικά σε αυτόν».
Στο δια ταύτα – Μπορεί η συζήτηση και οι ανακοινώσεις να επιστρέψουν;
Δεν επρόκειτο για κάποια νέα τάση αλλά για ένα ακόμη μέτρο που κινείται στην κατεύθυνση της αποπολιτικοποίησης. Η τάση που προωθείται τα τελευταία χρόνια διαμορφώνει μια κοινωνία που δεν ασχολείται με την πολιτική, αποφεύγει την πόλωση λες και δεν υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις και μετατρέπει την εξουσία σε «παπική αυθεντία». Είναι μια τάση που η παρούσα κυβέρνηση υιοθετεί κατά τη γνώμη μου και ο συγκεκριμένος κανονισμός που εισάγει δίνει τα εργαλεία για την εμβάθυνση της απολιτικ νοοτροπίας στην Αυτοδιοίκηση. Χωρίς διάλογο και σύγκρουση απόψεων.
Όμως, δίνεται το «παράθυρο» της τροποποίησης και της εισαγωγής διαδικασίας για τις ανακοινώσεις ως «εκτός-ημερησίας» θέματα. Όπως αναφέρεται στην Εγκύκλιο αναγνωρίζεται η «Συζήτηση επί (τυχόν) πρότασης –εισήγησης για εισαγωγή θέματος εκτός ημερήσιας διάταξης» για τα οποία επισημαίνεται στις παρατηρήσεις πως «ο χρόνος για τη συζήτηση των εκτός ημερήσιας διάταξης θεμάτων δεν μπορεί να ξεπερνά τη μία (1) ώρα».
Συνεπώς, εφόσον η ίδια η εγκύκλιος του Γ.Γ. Αυτοδιοίκησης & Αποκέντρωσης κάνει λόγο για «εκτός ημερησίας θέματα» και ορίζει χρονικά όρια για «συζήτηση», υπάρχει παράθυρο θεσμοθέτησης διαδικασίας. Επειδή δεν προβλέπει ο πρότυπος κανονισμός χρόνο για εκτός ημερησίας διάταξης θέματα, δεν σημαίνει, ότι απαγορεύεται, να τα προβλέψει ο κανονισμός, που δύναται να συντάξει η διοίκηση.
Το «οξυγόνο» άλλωστε στη Δημοκρατία είναι ο διάλογος
Η συζήτηση που γεννούσε η διαδικασία των ανακοινώσεων πάντα έκανε ενδιαφέροντα τα Συμβούλιο, έφερνε στο φως προβλήματα και παραλήψεις άμεσα και πίεζε την Δημοτική Αρχή να προβεί συντομότερα σε δράσεις. Τώρα καταντήσαμε, γιατί περί κατάντιας πρόκειται, τα Δημοτικά Συμβούλια να είναι απλώς διεκπεραιωτικά. Δέκα θέματα τα οποία υπερψηφίζονται από την Δημοτική Αρχή που έχει απαρέγκλιτα το 60% των συμβούλων ό,τι ποσοστό και αν έλαβε, με περιχαρακωμένη και βουβή συζήτηση.
Και συγγνώμη κιόλας, αλλά ειλικρινά αγανακτώ με όσους τέρπονται από αυτή την αποστειρωμένη βερσιόν μιας κεντρικής δημοκρατικής διαδικασίας στην Αυτοδιοίκηση. Αν είναι έτσι, ας διορίζει ο Υπουργός Εσωτερικών απευθείας τον Δήμαρχο και τα στελέχη, χωρίς εκλογές. Να γίνει ο Δήμος άλλη μια μη αιρετή Υπηρεσία του Δημοσίου.
Μάλλον αυτό ευχαριστεί όσους «πανηγυρίζουν» για την εισαγωγή τέτοιων αντιδημοκρατικών διαδικασιών στην κοινωνία μας. Μετά όμως, όταν ξεχνάτε τους πολίτες, ας μην αναρωτιέστε γιατί βγήκαν στους δρόμους εκατομμύρια και θα συνεχίσουν να βγαίνουν. Και την ημέρα που τα καθεστώτα της Εγγύς και Μέσης Ανατολής τύπου Ερντογάν θα γίνουν πραγματικότητα στην χώρα μας, μην σας πάρουν τα ζουμιά.
Ερώτημα πρώτο: Υιοθετούμε απλά τον πρότυπο; Δεν μπορούμε να συντάξουμε δικό μας;
Εύλογο είναι το ερώτημα γιατί η Δημοτική Αρχή στον Ωρωπό δεν έχει προβεί σε ενέργειες για την κατάρτιση νέου κανονισμού. Υιοθέτησε απλώς τον έτοιμο πρότυπο κανονισμό και όλα καλά ενώ μπορεί να τον τροποποιήσει όπως σας επισήμανα παραπάνω. Αν λάβω υπόψη μου το γεγονός πως έχουν περάσει 6 χρόνια σχεδόν διοίκησης και δεν υπάρχει ακόμη ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΤΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΗ στον Δήμο μας, θεωρώ πως δεν πρόκειται απλώς για αμέλεια.
Ερώτημα δεύτερο: Η αντιπολίτευση έφαγε αμάσητο τον Πρότυπο Κανονισμό!
Λέτε στοχοποιώ την αντιπολίτευση. Ωραία. Δεν είναι ύποπτο το γεγονός ότι την έρευνα που διαβάζετε αυτή την κάνει ένας 27χρονος τοπικός εκδότης και όχι η αντιπολίτευση; Δεν είναι ύποπτο πως «έφαγαν αμάσητο» τον πρότυπο κανονισμό; Δεν είναι τουλάχιστον ύποπτο ότι κανένας δεν βγήκε στα κάγκελα (πέραν λίγων λεπτών στο Συμβούλιο). Που είναι οι ανακοινώσεις, οι συγκεντρώσεις, οι επισκέψεις στην Αποκεντρωμένη, στα Υπουργεία, οι συνομιλίες με άλλους αυτοδιοικητικούς; Σου στερείται ο ελεύθερος λόγος στα συμβούλια και την επόμενη ημέρα είναι όλα μέλι – γάλα; Δεν πρέπει να απαιτώ από την αντιπολίτευση ήδη να τα έχει κάνει αυτά; Αλλά έχει να ασχοληθεί με άλλα θέματα. Ποιόν (δεν) θα διαγράψει, ποιος είναι αρχηγός αυτή την εβδομάδα, ποιο θέμα (δεν) θα φέρει ως εισήγηση και πρόταση αυτή την εβδομάδα (υπάρχει κανονικότατα ανεκμετάλλευτη διαδικασία). Και το κλείνω εδώ.
Ως εφημερίδα τους καλούμε να καθίσουν κάτω, να δημιουργήσουν μια δια-παραταξιακή επιτροπή και να βρουν τρόπο να εντάξουν την κοινωνία στα Συμβούλια και να εισαχθεί διαδικασία για τα «εκτός ημερησίας» θέματα. Σε άλλα και άλλα τα βρίσκουν άλλωστε, 30 χρόνια τώρα. Εδώ θα κολλήσουν;
Δημήτρης Τόλιας – Πολιτικος Αναλυτής
Αριστούχος Πολιτικής Επιστήμης (ΑΠΘ) και Διπλώματος Μεταπυχιακού Πολιτικής Επικοινωνίας (ΕΚΠΑ) – Εκδότης Oropos News, inpolitics.gr – ιδιοκτήτης Dominus Social Media Agency και της Nominis Media & Communication GP (Marketing & Πολιτική Επικοινωνία)
